Metaalsoorten

Een blik naar buiten leert dat daken en gevels in toenemende mate worden voorzien van metaal. Waren het vroeger met name banken en overheden die voor deze duurzame bekleding kozen; tegenwoordig zien ook opdrachtgevers van woningbouw en commerciële gebouwen de economische waarde en solide uitstraling van metaal.

Duurzame investering met uitstraling

Hoogwaardige metalen als zink, koper, titanium, roestvrijstaal en aluminium zijn flexibel en laten zich in bijna alle vormen toepassen. Tegelijkertijd zijn deze metalen beter bestand tegen atmosferische invloeden dan andere materialen. Kenmerkend zijn een langere levensduur, natuurlijke uitstraling, kleurvastheid, het onderhoudsvrije karakter en 100% recyclebaarheid. De keuze voor metaal betekent dan ook niet alleen een fraaie oplossing, maar tevens een duurzame investering.

Alles is mogelijk

Ridder kan in principe elk dak of elke gevel realiseren die de architect of aannemer in gedachten heeft. Belangrijk is de dikte van het gekozen metaal. Zo is zink bijvoorbeeld het beste verwerkbaar in 0,8 mm en roestvaststaal in 0,4 mm. Daarnaast wordt per toepassing gekeken in welk systeem het materiaal het best toegepast kan worden. Bij hoogwaardige architectuur levert dit vaak een combinatie van systemen op.

Levendige objecten

Wat al onze gevels en daken gemeen hebben, is dat het “levendige” objecten zijn. De schaduw van strijklicht dat over de verbindingen valt plus de natuurlijke vervorming van het metaal maken dat de gevel geen dag hetzelfde is.

Kleur door reflectie

De kleur van een metaalsoort wordt bepaald door de reflectie van licht op het betreffende metaal. Dat elk metaal een andere kleur heeft, komt door de verschillende manieren waarop het oppervlak lichtstralen absorbeert. Elke lichtgolf geeft een andere kleur. Zilver reflecteert bijvoorbeeld over het gehele lichtgolfspectrum van rood naar violet, resulterend in een wit metallic kleur. Goud en koper daarentegen reflecteren alleen aan het hoge eind [rood, geel en oranje]. Zink reflecteert ook over het gehele spectrum, maar heeft een lagere reflectie dan zilver. Voor rvs geldt dat hoe meer het metaal is gepolijst, hoe meer licht wordt geabsorbeerd. Met als gevolg een sterkere reflectie.

Metalen in beweging

Alle metalen bewegen. Ze krimpen bij lagere en zetten uit bij hogere temperaturen. De mate waarin het metaal beweegt, wordt ook beïnvloed door de richting waarin de nerven van het metaal zijn gewalst. In het algemeen beweegt het metaal het meest in dezelfde richting als de nerf. Onderstaande tabel geeft de verwachte expansie in millimeters weer bij een temperatuurswisseling van 38°C [100° F] voor een paneel van ca. drie meter lang.

MetaalVerwachte expansie

in mm per 3m lengte
38°C [100° F] temperatuurswisseling

titanium 1,02
staal|ijzer 1,27
koper 2,03
roestvaststaal 2,03
brons 2,54
aluminium 2,79
lood 3,30
zink 3,81

Opbollen of oil canning

Elk metaal vervormt bij temperatuurswisselingen. De mate waarin dat gebeurt, is afhankelijk van de hoeveelheid stress die door het oppervlak wordt gestuwd. Het nivo van opbollen wordt bepaald door hoe goed of slecht een metaal deze stress kan verwerken. Het opbollen ofwel oil canning veroorzaakt verschillende reflecties. Hierdoor begint het metaal te tekenen. De mate van opbollen verschilt per metaalsoort. De zichtbaarheid van bollingen hangt ook af van de hoeveelheid reflectie. Bij zink en koper – waar de reflectie in de loop der tijd snel afneemt – zullen bollingen minder goed te zien zijn dan bij bijvoorbeeld roestvaststaal of hoogglans aluminium. Ook de kwaliteit van het gerolde metaal en wijze waarop de panelen zijn gevouwen en geïnstalleerd zijn van invloed.

Patinaproces

De samenstelling van een metaal, de vlakheid van het oppervlak en toepassing bepalen de mate waarin een metaal patineert. Reflectie neemt af naarmate metaal veroudert en het oppervlak verruwt. In het algemeen geldt: hoe ruwer het oppervlak, des te meer vervuiling er achterblijft op het metaal, des te sneller het patinaproces gaat. Daarnaast speelt de toepassing een belangrijke rol. Op gevels en steile daken spoelt regenwater vervuiling sneller van het metaal dan op flauwe daken en plafonds van dakoverstekken. Het is dan ook hierom dat gevels van koper niet groen worden en daken wel.

Patina- en corrosiebestendigheid metalen

  LandklimaatStedelijk klimaatZeeklimaat
Bron: Architectural metals, L. William Zahner
Koper Goed Goed Goed
Titanium Goed Goed Goed
Lood Goed Goed Goed
rvs 316 Goed Gemiddeld Slecht
Zink Goed Gemiddeld Slecht
Gecoat aluminium Goed Gemiddeld Slecht
Aluminium Goed Slecht Slecht
Messing Goed Slecht Slecht
Brons Goed Slecht Slecht
Staal Goed Slecht Slecht